O dojrzewaniu chłopców, granicach intymności, pornografii, polucjach i sztywnych skarpetkach z psychoseksuologiem Biancą-Beatą Kotoro rozmawia Małgorzata Ohme. GAGA: Kiedy mówimy o dojrzewaniu chłopców? Bianca-Beata Kotoro: Na pewno ta granica się przesunęła… Zarówno w wymiarze biologicznym, jak i psychicznym. Dawniej mówiło się o wieku 14-16 lat, dziś to już 10-11 lat. Skąd ta zmiana? Wpłynęły na nią różne czynniki, klimat, sposób odżywiania… Zwróć uwagę, że tzw. przyzwolenie na czynności seksualne jest w różnych krajach inaczej pojmowane. W jednych kulturach granicą jest wiek 13 lat, w innych – 18. W Polsce jest nią 15. rok życia. Ktoś by mógł pomyśleć, że to grupa prawników usiadła i wymyśliła akt prawny na ten temat, ale to nieprawda. Ta granica wiekowa jest określana na podstawie badań, które w danej kulturze uśredniają wiek dojrzewania. I okazuje się, że im jest cieplej, tym szybciej dzieci się rozwijają. Dlatego na przykład w Hiszpanii, gdzie jest gorąco, granicą jest 13. rok życia. Może nas to szokować, bo przecież zdajemy sobie sprawę z tego, że w głowie takiego nastolatka nadal jest duży chaos, niemniej jednak tempo, w jakim zmienia się ciało, wpływa na to, jak szybko dziecko dojrzewa, także emocjonalnie i społecznie. Powinniśmy się bać? Myślę o swoim synu, który ma 10 lat. Nie chodzi o to, by się tego bać, ale by coś z tym zrobić. Rozmawiać wcześniej. I to już w momencie, gdy dzieci interesują się swoimi narządami, kształtują stosunek do własnego ciała, zadają pytania… Bo alternatywą dla dziecka jest internet i środowisko rówieśnicze. Możemy być niemal pewni, że nasze dziecko będzie zaglądać na strony, na które nie chcielibyśmy, by zaglądało, i stamtąd czerpać wiedzę. Jednak gdy wcześniej otrzymało od nas informacje, to owa „obrazkowa wiedza” nałoży się na tę „dobrą”. Mówimy o tym, żeby rozmawiać o dojrzewaniu… Czym właściwie ono jest? Jak zauważyć ten moment, gdy nasze dziecko zaczyna się zmieniać? Właśnie to powiedziałaś: zmienia się… Najpierw ciało – pojawia się owłosienie, trądzik, głos się zmienia, także siusiak. Pojawiają się polucje nocne, czyli mimowolne wytryski w trakcie snu. I wyobraź sobie chłopca, który nie ma o tym pojęcia, nikt mu nie powiedział, a budzi się rano i jest mokro… Albo ma wzwód. On jest przerażony! Czasami kiedy rozmawiam z dorosłymi pacjentami, którzy opowiadają mi o swoich początkach, zwykle słyszę: „O ile życie byłoby prostsze, gdyby ktoś ze mną o tym porozmawiał”. Ile mniej byłoby wstydu, lęku, smutku pomieszanego z agresją, gdyby wiedzieli, że tak będzie, że to norma, że wszystko z nimi w porządku. Do kogo, Twoim zdaniem, idzie nastolatek z pierwszymi objawami dojrzewania? Koledzy i internet. Dorośli? Rzadko. Na trzydziestoosobową klasę może pięcioro rozmawiało kiedyś z rodzicami lub znajomym dorosłym. Może się wstydzą przyznać? Nie. To się bardzo zmieniło. Dawniej rzeczywiście rozmowy z rodzicami o seksualności były obciachem, dziś wielu młodych ludzi jest z tego dumnych. Oni rozumieją, iż to oznacza, że ich dom jest fajny, są ważni dla swoich rodziców, mają w nich oparcie… Ale gdy rodzic nie potrafi rozmawiać o seksie, to nie oznacza przecież, że ich dom nie jest fajny… Nie, bo nie każdy to potrafi. Dobre jest jednak już to, że nie reaguje negatywnie. Świetnie, jeśli zapewni dziecku dostęp do wiedzy, podsunie książkę, zapisze do specjalisty… Mówimy o takim etapie końcowym, jeśli chodzi o edukację seksualną, a przecież przygotowujemy dziecko do tego dużo wcześniej, już na etapie poznawania przez nie swojego ciała… Dokładnie tak. To, co dziecku może dać każdy rodzic – zarówno ten, który nie umie rozmawiać, jak i ten, który ma opor – to samoakceptacja i szacunek do własnego ciała. I to jest wielka sprawa: nauczyć dziecko kochać swoje ciało, także miejsca intymne, dbać o nie i je szanować. Wtedy w naturalny sposób będzie je chronić i stawiać innym granice… Ale aby tak się stało, ono musi wiedzieć, że ciało jest piękne i należy do niego. Jak pomóc w tym dziecku? Towarzyszyć mu w jego podróży pod tytułem „dorastanie”. Gdy zaczyna interesować się siusiakiem – nie krzyczeć, nie wyrażać obrzydzenia. Gdy pojawiają się problemy z kupą – nie zatykać nosa i nie dawać do zrozumienia, że to wstrętne. Czasami nie zdajemy sobie sprawy, w jaki sposób nasze reakcje na ciało dziecka determinują jego późniejszy stosunek do siebie… No i moment dojrzewania, czyli apogeum tego, co ciało może wyprawiać. Reakcje rodzica, najbliższych są bardzo ważne. Zgłaszają się do Ciebie rodzice z problemami dojrzewania nastolatków? Oczywiście. Jakie to są problemy? Głównie mówią o masturbacji i pornografii… Wspominają też o polucjach nocnych, nie wiedzą, czy i jak o tym rozmawiać, zwłaszcza jeśli to dotyczy dziesięciolatka. Już? Zdarza się. I szczególnie z takim chłopcem trzeba właśnie porozmawiać, bo wśród kolegów może być pierwszy i czuć totalny lęk, zagubienie. Ale co mu powiedzieć? Myślę, że z dziewięciolatkiem spokojnie można rozmawiać w oparciu o różnice z kobietami. „Zobacz, jesteś chłopakiem, twoje ciało z roku na rok będzie się zmieniać, twój głos zrobi się cienki, a potem gruby, zaczną ci rosnąć włosy na klatce piersiowej, także na penisie… I to jest w porządku. Mogą też dziać się rzeczy, które cię zaskoczą, np. z twoim członkiem. Jak wiesz, u mężczyzn w jądrach jest produkowana sperma, która jest potrzebna, by mieć dzieci. W okresie nastoletnim organizm przygotowuje cię do bycia ojcem na przykład poprzez tak zwane polucje nocne, czyli momenty, gdy sperma będzie wydobywać się z członka bez twojej wiedzy…”. Można powiedzieć: to trochę jak popuszczanie… Dokładnie tak. Ważne, by mu zaszczepić, że to jest normalne i dzieje się nie tylko u niego. Tak sobie myślę, że jeśli o tym porozmawiamy, to dziecko prawdopodobnie wróci do nas po dalszą porcję wiedzy albo bezpiecznie zamknie ten temat. A co z masturbacją? Wiemy przecież, że pojawia się nawet u młodszych dzieci. Kiedy kończy się ta dziecięca, a zaczyna dorosła? Po pierwsze, u dzieci masturbacja nie ma charakteru erotycznego, po drugie, nie towarzyszy temu orgazm ani wytrysk. Dla chłopca, który zaczyna dotykać narządów w okresie nastoletnim, ta czynność jest intymna i prowadzi do celu. Robi to przy zamkniętych drzwiach, a nie gdziekolwiek, tak jak dziecko. I przez dłuższy czas, bo wie, że po tym, jak penis zacznie nabrzmiewać, nadchodzi coś bardzo przyjemnego, czyli punkt kulminacyjny – orgazm… …i wytrysk Tak, ale to nie jest tożsame. Nie każdemu orgazmowi towarzyszy wytrysk i nie każdemu wytryskowi – orgazm. W ponad 95 proc. występują prawie jednocześnie, ale bywa przecież orgazm bez wytrysku i ktoś, kto o tym nie wie, myśli, że coś z nim jest nie tak, a partnerka podejrzewa go o kłamstwo. Jak rodzice reagują na masturbację nastolatków? Zwykle są przerażeni, zawstydzeni. Jednak to jest temat, z którym najczęściej przychodzą do psychologa, seksuologa. I co mówią? Że w domu mają coraz więcej sztywnych ręczników i skarpetek (śmiech). Że młody zamyka się w pokoju, ogląda filmy pornograficzne. Pytają, czy to jest w porządku. Co im odpowiadasz? Że w porządku, że dziecko się rozwija i że to jest naprawdę normalne. Mają też obiekcje co do tego, ile razy można. A ile można? Można i raz w tygodniu, i raz dziennie, a nawet trzy razy dziennie. Rzecz nie w ilości, ale w zaabsorbowaniu tematem. Jeśli to jest coś, co zaburza normalne życie chłopca, czyli na przykład zrywa się ze szkoły, by to robić, gromadzi coraz więcej filmów pornograficznych, nie może przestać myśleć tylko o tym – wtedy mamy problem. Ale to może dotyczyć także faceta, który robi to raz w tygodniu. Jak rodzic może rozpoznać problem? Podobnie jak w przypadku innych zaburzonych zachowań w tym wieku. Tracimy kontakt z dzieckiem, które izoluje się, ma tajemnice. A jego komputer to najczęściej bogactwo treści dotyczących problemu… A problem pornografii? Pojawia się wtedy, kiedy pornografia zaczyna być lekcją poglądową, staje się wzorcem. Młody chłopak czy dziewczyna muszą wiedzieć, że to jest science fiction, taki „James Bond”, że ma to niewiele wspólnego z rzeczywistością. W przeciwnym razie jego życie seksualne będzie tylko rozczarowujące, bo gdzie znajdzie kobietę z taaakimi wymiarami, która może kochać się bez wysiłku wiele godzin, i dlaczego jego penis nie ma trzydziestu centymetrów, i nie jest w stałym wzwodzie? A poza tym dlaczego ona tak nie jęczy non stop? (śmiech) Film porno to bajka o seksie dla dorosłych, a seks w życiu jest przede wszystkim spotkaniem z drugim, żywym, człowiekiem… Wielu nastolatków wstydzi się też mimowolnych wzwodów… Tak, bo to powoduje różne sytuacje, których nie kontrolują, np. gdy stoją przy tablicy i nagle pojawia się tak zwany namiot. To może być naprawdę bardzo stresujące. Bywa, że kończy się wycofaniem z życia towarzyskiego, a nawet fobią społeczną, jeśli młody człowiek nie dowie się, że to normalna reakcja organizmu. Jak więc pomóc w takiej sytuacji swojemu synowi? Przecież reakcji fizjologicznej nie zmienimy… Ale możemy zasugerować chłopcu wkładanie luźniejszych spodni czy koszuli na wierzch. Zobacz, to są proste sprawy, ale czasami trzeba dziecku podpowiedzieć. Dziewczyny też mają samoistne orgazmy, prawda? Tak, ale niewiele osób o tym wie. Czasami zgłaszały się do mnie przerażone mamy, że ich córki na poziomie reakcji odzwierciedlają sytuacje, jakby miały orgazm, a przecież to niemożliwe… Jednak to jest możliwe i rozwojowe, wszystko jest w porządku z tymi dziewczynami. Ale to pokazuje, że w tym aspekcie chłopcy mają znacznie gorzej, bo u nich wszystko jest na wierzchu. Mówimy dużo o tym, jak ciało się zmienia. Wymaga ono w tym okresie szczególnej higieny, bo w przeciwnym razie może być źródłem dyskomfortu, także otoczenia… Tego też uczymy? Absolutnie tak! Chłopcy mają nosić bokserki czy slipy? Z założenia bielizna chłopców powinna być luźna, by nie podgrzewać okolic intymnych. Jądra wymagają chłodniejszej temperatury. Są badania, które pokazują, że mężczyźni, którzy chodzą w bardzo obcisłych slipach albo spodniach ze sztucznych materiałów, mają problem z płodnością. To już nie jest sprawa mody, ale zdrowia. I powinniśmy to chłopcu wytłumaczyć. Luźne, przewiewne, z dobrych materiałów typu len, bawełna, jedwab – coś, co przepuszcza powietrze. Slipki tak, ale nie ze sztucznych materiałów. Czego jeszcze powinniśmy nauczyć syna, jeśli chodzi o higienę? Przede wszystkim, by używał podczas mycia odpowiednich mydeł. Do twarzy, do higieny intymnej – nie można tego mieszać. Nauczmy go też używać kremów, od początku walczyć z trądzikiem. Większość blizn, jakie widzimy u dorosłych na twarzy, powstaje na skutek zaniedbania. Jeśli twoje dziecko ma wypryski, trzeba natychmiast nauczyć je odpowiedniej pielęgnacji, kupić płyny i kremy, a jeśli to się intensyfikuje, zabrać do dermatologa, który zaleci odpowiednie środki. Wzmożona potliwość – kupić antyperspirant? Tak, plus – w przypadku nasilonej potliwości – zacząć dbać o dietę dziecka. Rzadko pamiętamy, że to, co jemy, ma bezpośredni wpływ na zapach i pot. Ogólnie warto wiedzieć, że dieta mężczyzny wpływa właśnie na zapach jego skóry, spermy – stąd jest to niezwykle ważne i jeśli mamy w domu nastolatka, który poci się na potęgę, to musi nauczyć się rezygnować z ostrych potraw, czosnku i tłustych hamburgerów. Upilnujemy go? Sam się upilnuje, gdy się zakocha i zacznie zwracać na to uwagę, ale musi wiedzieć, że jedno jest zależne od drugiego. Czego jeszcze uczymy? Co i jak myć. Twarz, pachy, narządy. Ściągać dokładnie napletek, myć całe okolice intymne. Większość chorób bierze się z tego, że ludzie się nie dotykają, nie przyglądają swojemu ciału i nie są w stanie zauważyć zmian chorobowych. Jeśli chłopiec regularnie ściąga napletek przy myciu, to zauważy, że nagle nie można go odsunąć do rowka zażołędnego… A to już stulejka. …czyli? Stulejka może być wrodzona lub nabyta i polega na zwężeniu ujścia napletka, który uniemożliwia (stulejka całkowita) lub utrudnia (stulejka częściowa) ściąganie napletka we wzwodzie lub w stanie spoczynku penisa. Pełna stulejka to taka, gdy napletek nie pozwala odsłonić żołędzi. Niepełna, gdy możliwe jest częściowe odsłonięcie… Co z depilacją? Niektórzy depilują pachy, klatkę, okolice intymne… Moda czy higiena? Włos powoduje, że zapach dłużej się utrzymuje, ale oczywiście pełni też funkcję ochronną. Golenie się pod pachami jest bardzo higieniczne, a jeśli chodzi o narządy płciowe, to z punktu widzenia medycznego mówimy raczej o przycinaniu włosów niż ich goleniu, ponieważ zapalenia mieszków włosowych na jądrach i kroczu są dużo bardziej dotkliwe u mężczyzn niż u kobiet. Przekaz dotyczący golenia miejsc intymnych bywa różny. Czasami to jest moda, czasami próba optycznego zwiększenia narządów, bywa, że prośba partnerki, którą owłosienie drażni. To jest już naprawdę indywidualna sprawa. Czyli jak rodzic ma uczyć w tej sprawie? Trzeba pamiętać, że niektóre szczegółowe tematy są intymną decyzją naszego dziecka. Istnieją rodziny, w których uczy się golenia pod pachami, bo rodzice mają taki rodzaj estetyki, a w innych wręcz przeciwnie: uważa się, że włosy są częścią męskości. I myślę, że to decyzja danej osoby, a w przyszłości też partnerów seksualnych. Tego, co wynieśli ze swoich domów, konfrontacji i wyboru tego, co im się podoba. Coraz częściej widzę, zwłaszcza w dużych miastach i korporacjach, bardzo estetycznych facetów, którzy dbają o ciało niemal w takim samym stopniu jak kobiety. Chodzą na manikiur i pedikiur, na masaże olejkami, korzystają z solarium i porad dermatologa. Metroseksualni? Metroseksualność nie jest żadnym zaburzeniem, jest po prostu efektem zmian społecznych, w których zaciera się to, co jest typowo męskie i żeńskie. I w kontekście higieny to bardzo dobrze! Jak widać, normy współczesnego świata dynamicznie się zmieniają. I nasi synowie będą za nimi podążać. Wychodzę z założenia, że to bardzo fajne, gdy mama lub tata uczy syna dokładnego przycinania skórek u paznokci, wycinania włosów z nosa, kiedy zmusza do codziennego mycia włosów, bo na przykład mają tendencję do przetłuszczania się. Chyba taki nastolatek ma potem łatwiej? Tak, bo jest narażony na mniej stresujących sytuacji, na przykład gdy mu widać pot na koszuli lub dziewczyna wyśmieje jego włosy w uchu. Ma to pod kontrolą, bo wie o tym. A skąd? Rodzice mu powiedzieli. Tak samo jak nauczyli myć zęby i stosować nitkę dentystyczną czy płyn do płukania jamy ustnej. Sporo wymagamy od rodziców? A kto inny ma tego nauczyć dziecko? Rozumiem, że nie o wszystkim rodzic będzie potrafił rozmawiać, że są tematy, które okażą się dla niego za wstydliwe, za trudne i odda je innym specjalistom, ale na Boga! Nauka higieny musi pochodzić z domu! Z czym jeszcze muszą zmierzyć się nastolatki? Do wszystkich zmian cielesnych dochodzą buzujące emocje. To czas kompletnego rozchwiania, euforii na przemian z rozpaczą, zagubieniem, a także – w przypadku chłopców – zmiany w relacjach z kobietami. Tak sobie myślę, że w ogóle mało się mówi o dojrzewaniu chłopców, jakby to było jakieś tabu. O dojrzewaniu kobiet są artykuły, filmy, reklamy… Jest przyzwolenie na dorastanie dziewczyn i dość dużo pozytywnych emocji z tym związanych. Będziesz matką, będziesz piękna, kobieca… A facet? Musi przejść koszmar dojrzewania i wyjść na ludzi. Brakuje pozytywnych komunikatów w rodzaju: będziesz fantastycznym facetem, męskość jest super, zostaniesz w przyszłości wspaniałym ojcem, to świetnie, że twoje ciało się zmieni, i tak dalej. Jaki najważniejszy komunikat na temat seksualności rodzic może przekazać synowi? Że akceptuje tę seksualność – to po pierwsze, oraz że by jego życie uczuciowe i seksualne było dobre i udane w przyszłości, musi okazywać sobie i innym szacunek. A to oznacza, że powinien traktować innych tak, jak sam chciałby być traktowany. Kiedy druga osoba szanuje człowieka, stosunek seksualny odbywa się na warunkach obu stron i wtedy każdej sprawia przyjemność, a to przecież bardzo często nurtuje młodych chłopców – jak to zrobić, aby seks był dobry dla obojga. warto poczytać: Bianca-Beata Kotoro i Wiesław Sokoluk 100% mnie, czyli książka o miłości, seksie i zagłuszaczach niezbędnik młodego człowieka Alicja Długołęcka Zwykła książka o tym, skąd się biorą dzieci Inti Chavez Perez Seks i miłość. Nowoczesny poradnik dla chłopaków Dan Hojer Wielka księga siusiaków

SPOSOBY NA PODRAŻNIONE PACHYPachy to dość problematyczne miejsce – ze względu na potliwość i owłosienie odsłaniamy je dość niechętnie. Zimą problem wydaje się mniejszy, ale to tylko pozory. O pachy należy dbać przez cały rok i to nie tylko za pomocą pierwszej lepszej maszynki do golenia i dezodorantu. Jak golić pachy, aby nie podrażnić skóry? Zanim przystąpisz do golenia, powinnaś dokładnie oczyścić skórę pod pachami. Musisz pozbyć się bakterii, które łatwo się tutaj namnażają oraz resztek dezodorantu. Golenie nieumytej skóry kończy się nieestetycznymi krostkami, za które odpowiedzialne są właśnie bakterie. Poza tym warstwa dezodorantu sprawia, że skóra i włoski pod pachami stają się tępe. Trudno prowadzi się wówczas maszynkę, a golenie pach jest bardzo niedokładne. Najlepiej, jeśli ogolisz pachy po wzięciu prysznica. Jak golić pachy? Przede wszystkim ostrą maszynką! Używając tępej maszynki, nie uzyskasz idealnie gładkich pach i będziesz musiała częściej powtarzać ten zabieg. Zapomnij też o goleniu „na sucho”. Zaaplikuj na skórę piankę do golenia i dobrze ją wetrzyj, by dotarła aż do skóry pomiędzy włoskami. Dopiero teraz możesz zgolić włoski. Jeśli zazwyczaj nie narzekasz na wrażliwą skórę pod pachami, możesz prowadzić maszynkę pod włos. Jednak jeśli zwykle po goleniu masz czerwoną i piekącą skórę, gol się z włosem. Zwróć uwagę, że włoski nie rosną tylko w jednym kierunku. Możesz przyjrzeć im się przed goleniem w lusterku i ocenić, w jakim kierunku prowadzić maszynkę w poszczególnych miejscach, by skutecznie zgolić wszystkie włoski. Jak dbać o skórę pod pachami bezpośrednio po goleniu? Najpierw bardzo dokładnie zmyj resztki pianki i osusz skórę. Nie pocieraj pach, tylko dociskaj ręcznik do skóry. Najlepiej, jeśli zrobisz depilację po wieczornym prysznicu – nie musisz wówczas używać już dezodorantu, dzięki czemu skóra ma czas na odpoczynek i regenerację. Jeśli golisz pachy rano, poczekaj przynajmniej godzinę, zanim użyjesz dezodorantu. Najlepiej, jeśli będzie to dezodorant bez alkoholu etylowego, aby nie podrażnić świeżo ogolonej skóry. 11 zmian skórnych, które mogą pojawić się pod pachami - powody i sposoby na ich redukcję Sucha skóra pod pachami Sucha skóra pod pachami może być wynikiem zbyt agresywnej depilacji lub używania mocnego, silnie wysuszającego dezodorantu. O przesuszenie skóry pod pachami całkiem łatwo – większość z nas dąży przecież do zniwelowania potliwości tych stref, co niestety nie jest do końca zdrowe. W pogoni za świeżą skórą bez plam potu na ubraniu nabawiłaś się suchej, swędzącej skóry pod pachami? To ogromny dyskomfort! Jeśli możesz sobie na to pozwolić, na jakiś czas zmniejsz częstotliwość golenia (zimą na pewno będzie Ci łatwiej). Poza tym wymień dezodorant na łagodniejsze, np. na antyperspiranty w kulce jak NIVEA Deo Beauty Elixir – bez wysuszającego alkoholu etylowego, za to z nawilżającymi składnikami esencji mlecznej. Podrażniona skóra pod pachami Suchość może (ale nie musi) iść w parze z podrażnioną skórą pod pachami. Jeśli doświadczasz podrażnienia po goleniu, zastosuj się do rad dotyczących golenia, o których pisaliśmy wyżej: dokładnie oczyszczaj pachy przed goleniem, używaj kosmetyków do depilacji i często wymieniaj maszynkę na nową. Podrażnienia po goleniu pojawiają się najczęściej na skutek nadmiernego tarcia (podczas używania tępej maszynki), a także długiego używania tej samej maszynki, na której zdążyło rozwinąć się dużo bakterii. Stosowanie się do powyższych zasad to pierwsze z domowych sposobów na podrażnioną skórę pod pachami, które powinnaś wypróbować. Jeśli mimo to często doskwiera Ci podrażnienie po goleniu, zmień dezodorant na antyperspiranty, tu dobrym rozwiązaniem są antyperspiranty w sprayu jak Antyperspirant Deo Beauty Elixir skutecznie zabezpieczy Cię przed nadmierną potliwością, ale równie dobrze zregeneruje podrażnienia. Ten antyperspirant jest naprawdę wyjątkowy – pięknie pachnie, a jest przy tym skuteczny w ochronie przed poceniem i łagodny dla skóry. Wysypka pod pachami Jak już wiesz, wysypka pod pachami najczęściej wynika z długiego używania tej samej maszynki, na której gromadzi się brud i bakterie. Może też wynikać z golenia niedokładnie umytej skóry. Jeśli jednak wysypka po goleniu nie ustępuje w ciągu doby i widzisz ogólnie brzydką skórę pod pachami, lepiej skonsultuj się z lekarzem. Być może zareagowałaś alergicznie na składniki jakiegoś kosmetyku, z którym miała styczność skóra pod pachami (pianka do golenia, dezodorant)? Być może czerwone kropki po goleniu nie chcą zniknąć, bo na skórę pod pachami przez cały czas działa jakiś czynnik drażniący, na przykład ciasne ubranie z tkanin syntetycznych, które nie przepuszcza powietrza i nieustannie ociera się o pachy przy każdym ruchu. Na pryszcze pod pachami często narzekają osoby uprawiające sport, zwłaszcza jeśli noszą dopasowany strój sportowy. Krostki pod pachami po goleniu Wiele kobiet pyta, jak golić pachy bez czarnych kropek. Czym są te „czarne kropki”? To po prostu niedokładnie zgolone włoski! Możesz je zauważyć zwłaszcza wtedy, gdy używasz tępej maszynki, golisz się na sucho lub w pośpiechu. Ostra maszynka ścina włosy lekko poniżej powierzchni skóry (w zagłębieniach mieszków włosowych), czego nie da się osiągnąć przy pomocy tępego ostrza. Pozostałości włosków da się też wyczuć ręką. Gdy przesuniesz po skórze w kierunku „pod włos”, poczujesz wyraźną szorstkość. Z drugiej strony golenie pach na gładko obarczone jest większym ryzykiem podrażnień (bo maszynka ścina nie tylko włoski, ale i cienką zewnętrzną warstwę martwego naskórka). Zużyta maszynka paradoksalnie również będzie powodować krostki po goleniu, bo dla zadowalającego efektu będziesz musiała mocniej dociskać maszynkę do skóry i wykonać nią więcej ruchów. Jeśli chcesz ustrzec się krostek pod pachami po goleniu, powinnaś znaleźć w depilacji złoty środek. Używaj ostrej maszynki, która zapewni gładkie golenie, dzięki czemu efekty będą widoczne dłużej. Jeśli krosty po goleniu są w Twoim przypadku szczególnie uporczywe, spróbuj zamienić antyperspirant na dezodoranty bez aluminium a szczególnie delikatne dezodoranty w sprayu – przynajmniej na jakiś czas, by dać skórze odpocząć. Działanie antyperspirantu zasadza się na solach aluminium, które mają za zadanie zatykać czasowo wyższe części porów skóry, zmniejszając tym samym ilość wydzielania potu. W normalnych warunkach sole aluminium są całkowicie bezpieczne i nie wpływają negatywne na stan skóry. Jednak jeśli masz wyraźną tendencję do krost pod pachami, sprawdź, czy odstawienie antyperspirantu nie zmniejszy czasem dolegliwości. Wypróbuj w zamian dezodorant NIVEA Fresh Comfort 0 % soli aluminium, który skutecznie maskuje zapach potu dzięki przyjemnej, nieagresywnej dla nosa kompozycji zapachowej. Zaczerwienienie pod pachami Czerwona skóra pod pachami to wynik podrażnienia różnego pochodzenia. Przyczyną zaczerwienionej skóry pod pachami – oprócz dotąd wymienionych – może być uczulenie na nikiel. Taka reakcja może wystąpić na skutek kontaktu skóry z metalowymi pęsetami depilatora albo ostrzem maszynki do golenia. Metalowe części z reguły zawierają nikiel, a u osób silnie uczulonych nawet tak krótki kontakt z tym pierwiastkiem może skutkować zaczerwienieniem. Jeśli testy wykazały u Ciebie uczulenie na nikiel i podejrzewasz, że zaczerwienienie pod pachami wynika właśnie z niego, zmień metodę depilacji. Być może sprawdzi się u Ciebie depilacja woskiem. Odparzenia i uczulenia pod pachami Zmiany skórne pod pachami to nie tylko krostki po depilacji i sucha skóra. Niestety, pachy są specyficznym miejscem, które ze względu na dużą wilgotność i słaby dostęp powietrza podatne jest także na inne przykre dolegliwości. Niekiedy pieczenie pod pachami oznacza nie tylko zwykłe podrażnienie, ale i… odparzenia! Na odparzenia pod pachami najbardziej narażone są osoby z nadwagą, u których dostęp powietrza do skóry pod pachami jest wybitnie słaby, do tego wzmożona jest produkcja potu. Odparzeń mogą nabawić się także sportowcy, np. maratończycy, których skóra podczas zawodów przez długi czas pozostaje pod wpływem tarcia ubrania i silniej niż normalnie wydzielanego potu. Jeśli Twoja skóra jest tylko lekko odparzona, możesz poradzić sobie z tym na własną rękę. Domowe sposoby na odparzenia u dorosłych to np. okład z naparu rumianku, kąpiel w krochmalu lub zasypka z mąki ziemniaczanej. Jeśli jednak zmiany wyglądają poważniej, nie zwlekaj z wizytą u dermatologa. Lekarz przepisze Ci odpowiednią maść leczniczą, np. z D-pantenolem i alantoiną. Zupełnie innym problemem jest uczulenie. Uczulenie pod pachami może pojawić się jako reakcja na określone składniki dezodorantu albo detergenty, w których pierzesz swoje ubrania. Dlaczego to właśnie pachy reagują na pozostałości proszku do prania w odzieży? Dzieje się tak dlatego, że pachy są jednym z delikatniejszych miejsc ciała. Do tego dochodzą niejednokrotnie wspominane już wilgotność i otarcia. Objawem uczulenia jest najczęściej swędząca skóra pod pachami i zaczerwienie. Zwykle pomocne okazuje się odstawienie dotychczas używanych kosmetyków lub zamiana proszku do prania na proszek dla skóry wrażliwej. Ciemne plamy pod pachami Ciemna skóra pod pachami nie pojawia się bez powodu. Jeśli widzisz wyraźne brązowe plamy na skórze, udaj się do lekarza. Takie zmiany mogą świadczyć o zmianach nowotworowych, najczęściej w obrębie przewodu pokarmowego. Ciemne plamy na skórze powinny mieć jednak przynajmniej kilka centymetrów średnicy. Drobne brązowe plamki na skórze to raczej znamiona albo plamy wątrobowe (zmiany pigmentacyjne objawiające się zwykle w starszym wieku), które najczęściej nie wymagają żadnego leczenia. Jeśli jednak masz jakiekolwiek wątpliwości odnośnie tego, czy ciemniejsza skóra pod pachami jest czymś naturalnym, umów się na wizytę do lekarza. Ciemna skóra pod pachami jest wskazaniem do wizyty u lekarza nie tylko ze względu na potencjalny nowotwór. Znacznie częściej jest to objaw zaburzeń metabolicznych (insulinooporności) lub endokrynologicznych. Ciemne plamy pod pachami mogą też świadczyć o chorobach nadnerczy, nieprawidłowym działaniu przysadki mózgowej i o zespole policystycznych jajników. Jak więc widać, brązowa skóra pod pachami może być objawem wielu różnorodnych schorzeń, więc diagnostyka przyczyn problemu powinna być szeroka. Najlepiej udaj się do lekarza pierwszego kontaktu, który skieruje Cię do odpowiednich poradni specjalistycznych. Żółta skóra pod pachami Niekiedy przebarwień nie da się określić jako brązowe czy brunatne – skóra wygląda raczej na zażółconą. Czy żółta skóra pod pachami jest oznaką innego niż wymienione dotąd schorzenia? Może, ale nie musi. Lekka zmiana koloru skóry może wynikać z reakcji skóry na dezodorant, może być reakcją na przyjmowanie pewnych leków bądź objawem toczącego się w organizmie stanu zapalnego. Bez konsultacji z lekarzem zwykle trudno jest znaleźć konkretną przyczynę. Jeśli masz wątpliwości, czy zażółcona skóra pod pachami to wystarczający powód, by iść do lekarza, to je porzuć. Jak sam widzisz, przyczyna problemu może być błaha, ale może też pomóc w diagnozie innej choroby. Przebarwienia pod pachami – jak sobie z nimi radzić? Jeśli przebarwienia pod pachami wynikają u Ciebie z innej choroby, to wdrożenie leczenia na pewno przyniesie poprawę także w tym względzie. Jednak aby szybciej pozbyć się problemu, lekarz na pewno przepisze Ci bezpieczną maść na przebarwienia (np. z witaminą A). A jak rozjaśnić skórę pod pachami, gdy jej ciemnienie nie wynika z żadnej konkretnej choroby? Dokładnie przyjrzyj się kosmetykom, których używasz i sposobowi depilacji. Czasem przebarwienia powoduje dezodorant z alkoholem etylowym albo depilacja woskiem. Spróbuj przez jakiś czas golić włoski maszynką i obserwuj reakcje. Jeśli używasz dezodorantu lub antyperspirantu z alkoholem etylowym zamień go np. na delikatny antyperspirant NIVEA Protect & Care. Możesz też zastosować domowe sposoby na przebarwienia na skórze: raz w tygodniu wykonuj delikatny peeling mechaniczny, codziennie przed prysznicem nacieraj skórę sokiem z cytryny (lub surowym ziemniakiem), a co drugi dzień wykonaj także maseczkę z sody oczyszczonej wymieszanej z wodą (na konsystencję pasty). Zwiotczała i obwisła skóra pod pachami Zwiotczała skóra pod pachami pojawia się wraz z wiekiem. To także konsekwencja braku ruchu albo gwałtownego odchudzania. Obwisłej skóry pod pachami możesz pozbyć się dzięki ćwiczeniom ujędrniającym. Są to ćwiczenia na mięśnie klatki piersiowej oraz ramion. Przyda Ci się nieduże obciążenie (0,5- i 1-kilogramowe ciężarki) i trening złożony z rozpiętek, wyciskania ciężaru oraz pompek. Choć pachy przez większość czasu są skryte pod ubraniem, to tak jak inne części ciała wymagają odpowiedniej pielęgnacji. Zaniedbane „odwdzięczą” się kiepskim wyglądem, zmianami skórnymi i podrażnieniami. Przytrafił Ci się któryś z opisanych problemów? Teraz już wiesz, jak sobie z nimi poradzić! Produkty dla Ciebie To także Ci się spodoba

Golenie to nieco uciążliwa rutynowa, codzienna czynność. W odróżnieniu od golenia nóg czy twarzy golenie pach w zasadzie jest równie popularne u mężczyzn jak i u kobiet. Gładkie pachy rzeczywiście dobrze prezentują się zarówno w sukience jak i wyciętej koszulce. Niestety często golenie pozostawia wiele do życzenia. Pachy mają bardzo delikatną skórę, łatwo ją podrażnić. Często zamiast gładkiej powierzchni mamy po goleniu krostki, zaczerwienienia czy czarne kropki. Na szczęście jeśli wiemy jak golić pachy bez podrażnień efekt jest zadowalający. Należy tylko przestrzegać kilku zasad, szczególnie jeśli golimy pachy maszynką. Ten sposób golenia jest najpopularniejszy i ma wiele zalet: jest szybki, tani (różnice zależą od wyboru maszynki oraz preparatów do golenia), dostępny i bezbolesny. Są też oczywiście minusy – efekt jest krótkotrwały (zależy od tempa wzrostu włosów i tego jak silny jest zarost) i łatwo o podrażnienia a nawet skaleczenia skóry. Krok pierwszy – oczyść skórę Zanim przystąpimy do golenia maszynka należy po prostu dokładnie umyć skórę pach, by pozbyć się z niej nie tylko potu le także resztek kosmetyków (na przykład dezodorantu) oraz tłuszczu. Te wszystkie pozostałości mogą utrudnić zabieg depilacji oraz wpłynąć na wystąpienie podrażnień. Krok drugi – odpowiednie przygotowanie skóry Poza oczyszczeniem skórę należy zwilżyć wodą i rozprowadzić preparat dedykowany do golenia. By były gładkie i nie podrażnione nie należy nigdy golić pach „na sucho”. To jaki rodzaj preparatu wybierzemy powinno zależeć tylko od naszych preferencji i potrzeb. Przed pierwszym użyciem warto wykonać próbę alergiczną. Preparaty mają dodatkowe właściwości i możemy wybrać takie jakich potrzebujemy: na przykład: nawilżające, odżywcze czy łagodzące. Preparaty mają za zadanie zmiękczenie skóry i włosów co ważne jest szczególnie przy mocniejszym zaroście. Poprzedzenie depilacji kilkunastominutową, ciepła kąpielą też znacznie ułatwi golenie. Krok trzeci – odpowiednia maszynka Jeśli decydujemy się na golenie maszynką a nie depilatorem mamy do wyboru zwykłe maszynki jednorazowe, maszynki z wymiennymi końcówkami oraz maszynki elektryczne. Warto wybrać „jednorazówki” z paskiem z substancją nawilżającą, które zmienia kolor gdy należy ją już wymienić. Ale unikać podrażnień należy utrzymywać maszynkę w higienie i absolutnie używać tylko własnej. Krok czwarty – technika Najwygodniej golić pachy unosząc rękę. Wówczas skóra jest maksymalnie napięta i unikamy ryzyka zacięć. Generalną zasadą by pachy były gładkie i aby uniknąć czerwonych krostek (skutków zapalenia mieszków włosowych) należy golić pachy zgodnie z kierunkiem wzrostu włosów. Problem polega na tym, że u wielu osób włosy pod pachami rosną w różnych kierunkach dlatego wygodnie jest golić się przed lustrem. Krok piąty – czyli zakończenie Rady z tego punktu mogą się wydawać oczywiste ale okazuje się, że wiele osób tak nie robi i naraża się na podrażnienia. Po pierwsze należy bardzo starannie zmyć preparat do golenia, a potem delikatnie ale dokładnie osuszyć miejsce golenia. Aby ogolić pachy bez podrażnień należy co najmniej godzinę po depilacji wstrzymać się z używaniem dezodorantów.

czy chłopaki powinni golić pachy